Kariyer üniversiteye attığınız ilk adımla başlar; kariyer planınızı son seneye veya mezuniyet sonrasına bırakmak yerine, ilk günden çalışmalara başlarsanız mezuniyet sonrasında hayatınızı doğru yönlendirmek için gerekli donanıma sahip olursunuz. Şimdi üniversite yaşamınız boyunca her sene yapmanız gerekenlere bir göz atalım.
Hazırlık Sınıfı
1. Sınıf
Şimdi neler yapabilirsiniz?
Yüksek Lisans’a başvurduysanız ve kabul edildiyseniz, girdiğiniz okulda asistanlık kadrolarına başvurabilir; böylece, bir yandan eğitiminize devam ederken, bir yandan da çalışabilir, belkide akademik kariyer yolunda ilerleyebilirsiniz. Yüksek lisansla beraber iş hayatına atılmayı da seçebilirsiniz. Ancak bunun için çalışma saatlerinizi ve ders saatlerinizi çok iyi planlamalısınız. İş hayatına atılacaksanız, iyi hazırlanmış bir özgeçmişe ihtiyacınız var. Elinizde staj başvurularınız için hazırlamış olduğunuz bir özgeçmişiniz var, ancak artık mezun olduğunuza göre özgeçmişinizi gözden geçirin, eksikleri tamamlayın ve yeni bilgileri ekleyin. Özgeçmişinizde Türkçeyi iyi kullanmaya ve yazım hatası yapmamaya özen gösterin. Yeni mezun biri olarak tek sayfalık sade bir özgeçmiş hazırlamanız yeterli olacaktır. Özgeçmişinizde okuyanın dikkatini çekecek, işverene sizi işe almasındaki faydayı öne çıkaracak bir başlığa yer vermeniz de sizin için olumlu olacaktır. Ancak özgeçmişinize iş görüşmesinde açıklayamayacağınız teknik bilgiler ve sizde olmayan özellikler yazmaktan kaçının.
Özgeçmişiniz hazır. İş arama zamanı…
Bu konuda söylenecek belkide ilk söz “Mükemmel iş” in var olmadığı… Amaç özelliklerinize ve beklentilerinize en uygun, en mutlu olacağınız işi seçmek. Diğer bir önemli nokta ise oturduğunuz yerde beklerken istediğiniz işin ayağınıza gelmeyeceği, yani onu bulmak için çaba sarfetmeniz gerektiği. Çalışmak istediğiniz şirketlerin listesini çıkarın; kısa ve net ancak dikkat çekici bir önyazı ve özgeçmişiniz ile bu şirketlerin insan kaynakları departmanlarına başvuru yapın. Özellikle yeni mezun işe alımı yapan ve onlara özel eğitim programları hazırlayan şirketleri tercih edin. Kendinizi bir “ürün”, iş arama sürecini ise “ürünün pazarlama kampanyası” olarak düşünün. Bu bağlamda, ürünü nasıl sunduğunuz büyük önem taşır. Görüşmelere özenle hazırlanmış ve kendinize güvenli gitmeniz büyük fark yaratacaktır. Ancak, kendine güven derken bahsettiğimiz gereğinden fazla yüksek beklentiler ifade etmek ve ukala bir tavır sergilemek değildir. O şirkete ne yönde katkılarda bulunabileceğinizi ifade etmek ve olumlu yönlerinizi ön plana çıkarmaktır. Ayrıca, insan kaynakları uzmanlarını alıcı olarak düşünerek, alacakları ürünün “işe yarar” bir ürün olduğunu göstermenin diğer yolları üzerinde duralım. Bu yollardan biri yarı zamanlı, staj ve kısa dönem iş ilanlarına göz atmaktır. Birçok insan bu şekilde çalışmaya başladıktan sonra yüksek performans göstermeleri durumunda tam zamanlı olarak çalışmaya devam eder. Bir diğer yol ise iş görüşmesinden önce çalışmaya başlamaktır. Örneğin bir satış pozisyonu için görüşmeye gidiyorsanız, firmayı araştırın, potansiyel müşterilerini bulun ve fikirlerle gidin. Bu yazıda değindiğimiz noktalara kulak verir ve yaratıcılığınız kullanırsanız rakiplerinizin bir adım önüne geçebilirsiniz.
İş buldunuz ve çalışmaya başladınız. Başarılı olmak için neler yapmalısınız?
Hazırlık Sınıfı
- Üniversiteye girdiniz, İngilizce hazırlık sınıfında okuyacaksanız, bu senenin de çok önemli olduğunu bilmeniz gerek.
- Derslere devam durumunuzu iyi takip edin. Devamsızlık sınırını aşmak size üniversite hayatınızda zaman kaybettirir.
- Tüm üniversite hayatınız boyunca İngilizce eğitim göreceğinizi, derslerde başarılı olabilmek için ön koşul olarak çok iyi İngilizce bilmeniz gerektiğini aklınızda tutun. Hazırlık senesi İngilizcenizi iyi bir seviyeye getirmek için en büyük şansınız.
- İş Başvurularını değerlendirme sürecinde pek çok şirketin İngilizce yeterliliğini “artı” bir özellik değil, “zorunlu” bir özellik olarak gördüğünü hatırlayın.
- Bu sırada bölümünüzdeki 3. ve 4. sınıf öğrencileri ile iletişim kurarak alanınızla ilgili ön bilgileri edinerek 1. sınıfa hazırlanın.
1. Sınıf
- Kişilik Değerlendirme Envanteri’ne katılın çünkü 1. sınıf kariyer planlamasının ilk aşaması olan “kendini tanıma” için uygun bir zamandır.
- İleride hazırlayacağınız özgeçmişinizde not ortalamanıza gururla yer vermek isteyeceğinizi ve yüksek lisans başvurularında not ortalamasının önemli bir kriter olduğunu şimdiden düşünün. Bu doğrultuda, derslere katılın ve not tutun.
- Boş zamanlarınızda üniversitedeki organizasyonlara katılın, hatta onlarda görev alın. İlginizi çeken öğrenci klüplerinde yer alın ve yavaş yavaş, ortaya çıkan liderlik fırsatlarını kullanmaya başlayın.
- 1 sene boyunca bölüm derslerini aldınız, alanınızı tanımaya başladınız. 1. sınıfın tüm derslerini verdiniz. Bölüm değiştirmeyi düşünüyorsanız 1. sınıf sonundaki yaz dönemi başvuru için tam zamanı. Bu kararı verirken akademik danışmanınızla, kariyer yönlendirme merkezindeki uzmanlarla ve geçiş yapmayı düşündüğünüz bölümlerin üst sınıf öğrencileriyle görüşmeniz faydalı olabilir.
- “Çift Ana Dal” yapmayı düşünmeniz ve isterseniz başvuruyu yapmanız için de 1. sınıf yazı uygun bir zamandır.
- Bölümünüzden memnunsanız 1. sınıf yazı ilk stajınızı yapmanız için uygun bir zaman olabilir. Bir proje içerisinde yer alacağınız stajları tercih edin.
- Özgeçmiş hazırlamayla ilgili bilgi edinin, özgeçmiş örneklerini inceleyin ve size uyacak bir formatta özgeçmişinizi hazırlayın. Staj yaptıysanız, staj süresince içinde yer aldığınız projelerle ilgili bilgileri de özgeçmişinize dahil edin.
- Kariyer Günlerine ve kariyerle ilgili seminerlere katılın.
- 1. sınıfta staj yaptıysanız aynı şirkette 2. sınıf yazında da staj yapabilir veya başka bir şirket de araştırabilirsiniz. Stajyer ilanları için Kariyer Yönlendirme Merkezi’nin okul mail adresinize yollayacağı ilanları takip edin.
- Yaz okullarını araştırın.
- Liderlik yapmak için henüz bir şansınız olmadıysa, bu konuya eğilmenin zamanı geldi demektir. Akademik gruplarda, öğrenci klüplerinde, kampüsteki organizasyonlarda ve gönüllü etkinliklerde liderlik görevleri almaya çalışın.
- Bu aşama “Yüksek lisans mı yapacağım, yoksa iş hayatına mı atılacağım?” sorusunu gündeme getirmenin zamanıdır. Yüksek Lisans için alan ve üniversite araştırmasını, iş hayatı için de meslek ve firma araştırmasını başlatın.
- Stajyer ilanları için Kariyer Yönlendirme Merkezi’nin okul mail adresinize yollayacağı ilanları takip etmeye devam edin ve yaz döneminde kesinlikle staj yapın. 3. sınıf yazının staj için son şansınız olduğunu aklınızda tutun. 3. sınıfın yazında staj yapacağınız yeri belirlerken mezun olduğunuzda çalışmak isteyeceğiniz şirketlere öncelik verin. Böylece iş ilişkinizi stajla kurmaya başlayıp, mezun olduğunuzda o şirkette işe girme şansınızı oldukça arttırabilirsiniz.
- Kariyer Günlerine ve kariyerle ilgili seminerlere katılın.
- Bölümünüzle ilgili iş yaşamında size faydası olacak sertifikaları edinmek için gerekli eğitimleri alın ya da kendiniz çalışarak sınavlarına girin. Bu sertifikalar mezun olduktan sonra iş arama sürecinde size çok faydalı olacaktır.
- Yatay geçiş veya çift anadal başvurularınız için son şansınız 2. sınıfın yazıdır. Bunu aklınızda tutarak son kararınızı verin.
- “Yüksek lisans mı yapacağım, yoksa iş hayatına mı atılacağım?” sorusunun cevabını hala bulmadıysanız, net bir karara varmak için uygun zamandır. Verdiğiniz karar doğrultusunda araştırmalarınızı tamamlayın.
- Yüksek Lisans yapmak istediğiniz ülke, okul ve bölümlerin bir listesini çıkarın. Karar aşamasında avantaj/dezavantajları listeleyin. Akademisyenlerden başvuracağınız yerlere göndermek üzere tavsiye mektubu alın. Yüksek Lisans için gereken ALES sınavına ve yabancı dil sınavlarından birine(ÜDS-KPDS-TOEFL) girin.
- Kariyer Günlerine ve kariyerle ilgili seminerlere katılın. Bu seminerlere gelen firmalardan ilginizi çekenlere iş başvurularınızı başlatın.
- Ayrıca çalışmak istediğiniz şirketlerin listesini çıkarın.
Şimdi neler yapabilirsiniz?
Yüksek Lisans’a başvurduysanız ve kabul edildiyseniz, girdiğiniz okulda asistanlık kadrolarına başvurabilir; böylece, bir yandan eğitiminize devam ederken, bir yandan da çalışabilir, belkide akademik kariyer yolunda ilerleyebilirsiniz. Yüksek lisansla beraber iş hayatına atılmayı da seçebilirsiniz. Ancak bunun için çalışma saatlerinizi ve ders saatlerinizi çok iyi planlamalısınız. İş hayatına atılacaksanız, iyi hazırlanmış bir özgeçmişe ihtiyacınız var. Elinizde staj başvurularınız için hazırlamış olduğunuz bir özgeçmişiniz var, ancak artık mezun olduğunuza göre özgeçmişinizi gözden geçirin, eksikleri tamamlayın ve yeni bilgileri ekleyin. Özgeçmişinizde Türkçeyi iyi kullanmaya ve yazım hatası yapmamaya özen gösterin. Yeni mezun biri olarak tek sayfalık sade bir özgeçmiş hazırlamanız yeterli olacaktır. Özgeçmişinizde okuyanın dikkatini çekecek, işverene sizi işe almasındaki faydayı öne çıkaracak bir başlığa yer vermeniz de sizin için olumlu olacaktır. Ancak özgeçmişinize iş görüşmesinde açıklayamayacağınız teknik bilgiler ve sizde olmayan özellikler yazmaktan kaçının.
Özgeçmişiniz hazır. İş arama zamanı…
Bu konuda söylenecek belkide ilk söz “Mükemmel iş” in var olmadığı… Amaç özelliklerinize ve beklentilerinize en uygun, en mutlu olacağınız işi seçmek. Diğer bir önemli nokta ise oturduğunuz yerde beklerken istediğiniz işin ayağınıza gelmeyeceği, yani onu bulmak için çaba sarfetmeniz gerektiği. Çalışmak istediğiniz şirketlerin listesini çıkarın; kısa ve net ancak dikkat çekici bir önyazı ve özgeçmişiniz ile bu şirketlerin insan kaynakları departmanlarına başvuru yapın. Özellikle yeni mezun işe alımı yapan ve onlara özel eğitim programları hazırlayan şirketleri tercih edin. Kendinizi bir “ürün”, iş arama sürecini ise “ürünün pazarlama kampanyası” olarak düşünün. Bu bağlamda, ürünü nasıl sunduğunuz büyük önem taşır. Görüşmelere özenle hazırlanmış ve kendinize güvenli gitmeniz büyük fark yaratacaktır. Ancak, kendine güven derken bahsettiğimiz gereğinden fazla yüksek beklentiler ifade etmek ve ukala bir tavır sergilemek değildir. O şirkete ne yönde katkılarda bulunabileceğinizi ifade etmek ve olumlu yönlerinizi ön plana çıkarmaktır. Ayrıca, insan kaynakları uzmanlarını alıcı olarak düşünerek, alacakları ürünün “işe yarar” bir ürün olduğunu göstermenin diğer yolları üzerinde duralım. Bu yollardan biri yarı zamanlı, staj ve kısa dönem iş ilanlarına göz atmaktır. Birçok insan bu şekilde çalışmaya başladıktan sonra yüksek performans göstermeleri durumunda tam zamanlı olarak çalışmaya devam eder. Bir diğer yol ise iş görüşmesinden önce çalışmaya başlamaktır. Örneğin bir satış pozisyonu için görüşmeye gidiyorsanız, firmayı araştırın, potansiyel müşterilerini bulun ve fikirlerle gidin. Bu yazıda değindiğimiz noktalara kulak verir ve yaratıcılığınız kullanırsanız rakiplerinizin bir adım önüne geçebilirsiniz.
İş buldunuz ve çalışmaya başladınız. Başarılı olmak için neler yapmalısınız?
- Özellikle yeni mezun olarak başladığınız işinizde kendinizi kanıtlamanız ve kabul ettirmeniz çok önemlidir. Bunu kendinize öncelik edinin.
- Şirketin ruhunu ve çalışma sistemini iyi gözlemleyin, kavramaya çalışın.
- Beraber çalıştığınız kişilere yöneticileri bile olsanız üstünlük taslamayın. İyi ilişkiler geliştirme yoluna gidin. Her bir kişinin deneyimlerinden öğrenebileceğiniz şeyler olduğunu aklınızda tutun.
- Yaratıcılığınızı ortaya koyarak, şirkete faydalı bir çalışan olmak için çabalayın. Şirkete faydalı bir çalışan her zaman ödüllendirilecektir.
