BM Genel Kurulu, 1994 yılında ozon tabakasının korunmasına ilişkin uluslararası bir sözleşme olan Montreal Protokolü'nün imzalanma tarihi 16 Eylül'ün (1987), "Uluslararası Ozon Koruma Günü" olarak kutlanmasına karar verdi.
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 191 ülkenin imzaladığı "Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü" ozona zarar veren kimyasalların üretimi ve tüketimini durdurmayı amaçlıyor. Protokol, büyük çaptaki çevresel problemlerin ortaklaşa çözümünü hedefleyen, "en başarılı" uluslararası sözleşmelerden biri olarak görülüyor.
Ekli dosyayı görüntüle 11604
OZON TABAKASININ KORUNMASI
Ozon tabakası atmosferin yaklaşık 20-40 km arasındaki stratosfer tabakasında yoğun olarak bulunur. Bu tabaka güneşten gelen zararlı ultraviyole ışınlarının (UV-B) dünyaya ulaşmasını önler. UV-B ışınları bütün yaşayan organizmalar üzerinde zararlı etkilere sahiptir; bitkilerin büyüme hızını azaltır, insanlarda cilt kanserine sebep olur, göze zarar verir, enfekte hastalıklara (sıtma vb.) gibi yakalanma riskini artırır.
70'li yılların başında, stratosferdeki ozon parçalanmasına insan yapısı olan bazı kimyasalların neden olduğu tespit edilmiştir. Ozon tabakası zarar gördükçe, dünyaya ulaşan UV-B ışınlarının miktarı da artmaktadır. Bu zarar genelde klor ve/veya brom içeren kimyasalların dünya yüzeyinden yükselerek stratosfere ulaşmasıyla gerçekleşir. Güneş ışınlarının etkisiyle bu tür maddelerin ayrışması ile oluşan serbest klor ve brom radikalleri ozon ile reaksiyona girerek zincirleme reaksiyon oluşturmaktadır. Bu tek klor veya brom radikalinin atmosferde bozulmadan önce 100000 civarında benzer reaksiyon oluşturduğu ve atmosferik yaşam süresinin 74 ile 111 yıl arasında değiştiği tahmin edilmektedir.
EK1 Birinci Derecede Önemli Ozon Tabakasını İncelten Maddeler (OTİM)
Kaynak :vizyon21yy.com
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 191 ülkenin imzaladığı "Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü" ozona zarar veren kimyasalların üretimi ve tüketimini durdurmayı amaçlıyor. Protokol, büyük çaptaki çevresel problemlerin ortaklaşa çözümünü hedefleyen, "en başarılı" uluslararası sözleşmelerden biri olarak görülüyor.
Ekli dosyayı görüntüle 11604
OZON TABAKASININ KORUNMASI
Ozon tabakası atmosferin yaklaşık 20-40 km arasındaki stratosfer tabakasında yoğun olarak bulunur. Bu tabaka güneşten gelen zararlı ultraviyole ışınlarının (UV-B) dünyaya ulaşmasını önler. UV-B ışınları bütün yaşayan organizmalar üzerinde zararlı etkilere sahiptir; bitkilerin büyüme hızını azaltır, insanlarda cilt kanserine sebep olur, göze zarar verir, enfekte hastalıklara (sıtma vb.) gibi yakalanma riskini artırır.
70'li yılların başında, stratosferdeki ozon parçalanmasına insan yapısı olan bazı kimyasalların neden olduğu tespit edilmiştir. Ozon tabakası zarar gördükçe, dünyaya ulaşan UV-B ışınlarının miktarı da artmaktadır. Bu zarar genelde klor ve/veya brom içeren kimyasalların dünya yüzeyinden yükselerek stratosfere ulaşmasıyla gerçekleşir. Güneş ışınlarının etkisiyle bu tür maddelerin ayrışması ile oluşan serbest klor ve brom radikalleri ozon ile reaksiyona girerek zincirleme reaksiyon oluşturmaktadır. Bu tek klor veya brom radikalinin atmosferde bozulmadan önce 100000 civarında benzer reaksiyon oluşturduğu ve atmosferik yaşam süresinin 74 ile 111 yıl arasında değiştiği tahmin edilmektedir.
EK1 Birinci Derecede Önemli Ozon Tabakasını İncelten Maddeler (OTİM)
| GENEL ADI | MADDE | TANIMI | Ozon Tüketme Potansiyeli (ODP) |
| Ek A -Grup 1 | |||
| Freon-11 | CFC-11 | Triklorflormetan | 1 |
| Freon-12 | CFC-12 | Diklordiflormetan | 1 |
| Freon-113 | CFC-113 | Triklortrifloretan | 0.8 |
| Freon-114 | CFC-114 | Diklortetrafloretan | 1 |
| Freon-115 | CFC-115 | Klorpentafloretan | 0.6 |
| Ek A -Grup 2 | |||
| HALON-1211 | HALON-1211 | Bromklordiflormetan | 3 |
| HALON-1301 | HALON-1301 | Bromtriflormetan | 10 |
| HALON-2402 | HALON-2402 | Dibromtetrafloretan | 6 |
| Ek B -Grup 1 | |||
| Freon-113 | CFC-13 | Monoklortriflormetan | 1 |
| Freon-111 | CFC-111 | Pentaklorfloretan | 1 |
| Freon-112 | CFC-112 | Biflortetrakloretan | 1 |
| Freon-211 | CFC-211 | Florheptaklorpropan | 1 |
| Freon-212 | CFC-212 | Biflorhekzaklorpropan | 1 |
| Freon-213 | CFC-213 | Triflorpentaklorpropan | 1 |
| Freon-214 | CFC-214 | Tetraflortetraklorpropan | 1 |
| Freon-215 | CFC-215 | Pentaflortriklorpropan | 1 |
| Freon-216 | CFC-216 | Hekzaflordiklorpropan | 1 |
| Freon-217 | CFC-217 | Klorheptaflorpropan | 1 |
| Ek B -Grup 2 | |||
| Karbon tetraklorür | Karbon tetraklorür (CTC) | 1.1 | |
| Ek B -Grup 3 | |||
| 1,1,1-trikloroetan (metil kloroform) | 1,1,1-trikloroetan (metil kloroform) | 0.1 |
Kaynak :vizyon21yy.com