Amerika'da geliştirdiği görme engellilerin normal bir insan gibi dışarda rahatça yürümesini sağlayacak olan akıllı baston projesiyle ses getiren Türk mucit Kürşat Ceylan (33) SABAH'a konuştu. Beraberindeki mühendislerle birlikte 12 yıldır üzerinde çalıştıkları teknoloji harikası bastonun hem Türkiye'de hem de dünyada 253 milyon görme bozukluğu olan insanı ilgilendirdiğini ve engelleri kaldıracağını söyleyen Ceylan, "Bu kadar insan dışarı çıkmakta büyük zorluk yaşıyor. Umut olabildiysek bundan hem kendi adıma hem de ülkem adına onur duyarım. Ülkeme olan borcum var. Ben ve arkadaşlarım Türkiye'nin isminin duyulması için bir tuğla koymuşsak mutluluk verici" dedi.
BAŞARI HİKAYESİ
Görme engeline rağmen büyük bir projeye imza atan Ceylan'ın sıradışı bir başarı hikayesi var. Aslen Sivaslı olan Ceylan 1994'te polis olan babasının tayini çıkınca ailesiyle İstanbul'a geldi. İlkokulu Üsküdar Türkan Sabancı Görme Engelliler Okulu'nda, liseyi Orhan Cemal Fersoy Lisesi'nde okudu. 2005'te Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'ne giren Ceylan ikinci sınıfta Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümüne geçti. 2011'de mezun oldu. Kürşat Ceylan, kendisi gibi okuyup psikolog olan görme engelli ağabeyi Yusuf Ceylan ile birlikte anne Hatice ve baba Yusuf Ceylan'ın gurur kaynağı oldu. Değişim programıyla ABD'ye giden Ceylan üniversitede okurken bir sivil toplum kuruluşu olan Young Guru Academy'ye (YGA) yenilikçi görme engelli teknolojilerinin geliştirilmesi için seçildi. Ceylan, Vestel ile birlikte yürütülen WeWALK projesini yürüten ekibin liderliğini üstlendi. Ceylan ve arkadaşlarının ürettiği akıllı baston, New York Ulaştırma Dairesi ve Helen Keller Görme Engelliler Merkezi tarafından da desteklendi. Projenin Brooklyn Belediye Sarayı'nda tanıtılması büyük yankı uyandırdı. Projenin Birleşmiş Milletler'de örnek proje olarak sunulduğunu anlatan Ceylan şunları söyledi:
NAVİGASYON ÖZELLİĞİ
YGA'da 12 yıldır görme engelliler alanında çalışıyoruz. Akıllı bastonun üç özelliği olsun diye hayal ettik. Birincisi engel algılama. Göğüs ve baş hizasındaki engelleri algılayıp uyarabilsin... İkincisi telefonla entegre olma özelliği, bluetooth üzerinden. Üçüncüsü de açık platform olsun dedik. Telefonla entegre olduktan sonra bunun içerisinde farklı uygulamalar geliştirilebilsin istedik. Geliştirilecek uygulamalarla yeni özellikler kazanabilecek böylece. Engelleri algılayabilmek için üzerinde bir ultrasonik sensörü ve titreşim motorları var. Engel algılandığında buradaki titreşimden fark edilebiliyor. Bastonunuz üzerinden telefonunuza komut verebilmek için bir touchpad'i var. Bunun yanı sıra, gyroscope'u, ivme ölçeri, pusulası, hoparlörü ve istenildiğinde sesli komut vermek için bir mikrofonu bulunuyor. "Beni kayıtlı X adresine götür" dediğimde telefonla entegre olarak baston bana navigasyon sağlayabiliyor.
30 ÜLKEDE KULLANILIYOR
Akıllı bastonu üç ay önce tamamladık ve 30 ülkede engelliler kullanmaya başladı. Türkiye'de satış fiyatı bin 900 lira olan akıllı bastonun yurt dışında satış fiyatı ise 500 dolar olarak belirlendi. Akıllı bastonla görme engelliler sadece gitmek istedikleri adrese değil, o adres güzergahında hangi mağazalar, devlet daireleri var onları da öğrenebilecek. Bu çalışmayı iki ay içinde bitireceğiz. Geliştirdiğimiz her yenilik satın alınmış olan tüm akıllı bastonlara ücretsiz olarak yüklenecek. Engellilerin günde 4 saat yürüdüklerini düşündüğümüzde, şarj edilerek çalışan bastonun, şarj ömrü 5 gün.
BAŞARIYA GİDEN YOL
Üniversite yıllarının kendisini keşfettiği bir dönem olduğunu anlatan Ceylan, "Yunus Emre'nin de dediği gibi, 'Okumaktan mana ne, kendini bilmektir'. Zaman zaman kendime 'Ben bu hayatta neyi arıyorum?' sorusunu soruyordum. Hani denir ya, insanın davranışlarına üç tip arayış yön verir. Bunları haz, üstünlük ve anlam olarak sıralayabiliriz. 'Hayatımda neyin arayışındayım?' diyorum hep. Bütün bunlar benim düşüncelerimin en önemli kilometre taşları oldu benim için" dedi.
BAŞARI HİKAYESİ
Görme engeline rağmen büyük bir projeye imza atan Ceylan'ın sıradışı bir başarı hikayesi var. Aslen Sivaslı olan Ceylan 1994'te polis olan babasının tayini çıkınca ailesiyle İstanbul'a geldi. İlkokulu Üsküdar Türkan Sabancı Görme Engelliler Okulu'nda, liseyi Orhan Cemal Fersoy Lisesi'nde okudu. 2005'te Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'ne giren Ceylan ikinci sınıfta Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümüne geçti. 2011'de mezun oldu. Kürşat Ceylan, kendisi gibi okuyup psikolog olan görme engelli ağabeyi Yusuf Ceylan ile birlikte anne Hatice ve baba Yusuf Ceylan'ın gurur kaynağı oldu. Değişim programıyla ABD'ye giden Ceylan üniversitede okurken bir sivil toplum kuruluşu olan Young Guru Academy'ye (YGA) yenilikçi görme engelli teknolojilerinin geliştirilmesi için seçildi. Ceylan, Vestel ile birlikte yürütülen WeWALK projesini yürüten ekibin liderliğini üstlendi. Ceylan ve arkadaşlarının ürettiği akıllı baston, New York Ulaştırma Dairesi ve Helen Keller Görme Engelliler Merkezi tarafından da desteklendi. Projenin Brooklyn Belediye Sarayı'nda tanıtılması büyük yankı uyandırdı. Projenin Birleşmiş Milletler'de örnek proje olarak sunulduğunu anlatan Ceylan şunları söyledi:
NAVİGASYON ÖZELLİĞİ
YGA'da 12 yıldır görme engelliler alanında çalışıyoruz. Akıllı bastonun üç özelliği olsun diye hayal ettik. Birincisi engel algılama. Göğüs ve baş hizasındaki engelleri algılayıp uyarabilsin... İkincisi telefonla entegre olma özelliği, bluetooth üzerinden. Üçüncüsü de açık platform olsun dedik. Telefonla entegre olduktan sonra bunun içerisinde farklı uygulamalar geliştirilebilsin istedik. Geliştirilecek uygulamalarla yeni özellikler kazanabilecek böylece. Engelleri algılayabilmek için üzerinde bir ultrasonik sensörü ve titreşim motorları var. Engel algılandığında buradaki titreşimden fark edilebiliyor. Bastonunuz üzerinden telefonunuza komut verebilmek için bir touchpad'i var. Bunun yanı sıra, gyroscope'u, ivme ölçeri, pusulası, hoparlörü ve istenildiğinde sesli komut vermek için bir mikrofonu bulunuyor. "Beni kayıtlı X adresine götür" dediğimde telefonla entegre olarak baston bana navigasyon sağlayabiliyor.
30 ÜLKEDE KULLANILIYOR
Akıllı bastonu üç ay önce tamamladık ve 30 ülkede engelliler kullanmaya başladı. Türkiye'de satış fiyatı bin 900 lira olan akıllı bastonun yurt dışında satış fiyatı ise 500 dolar olarak belirlendi. Akıllı bastonla görme engelliler sadece gitmek istedikleri adrese değil, o adres güzergahında hangi mağazalar, devlet daireleri var onları da öğrenebilecek. Bu çalışmayı iki ay içinde bitireceğiz. Geliştirdiğimiz her yenilik satın alınmış olan tüm akıllı bastonlara ücretsiz olarak yüklenecek. Engellilerin günde 4 saat yürüdüklerini düşündüğümüzde, şarj edilerek çalışan bastonun, şarj ömrü 5 gün.
BAŞARIYA GİDEN YOL
Üniversite yıllarının kendisini keşfettiği bir dönem olduğunu anlatan Ceylan, "Yunus Emre'nin de dediği gibi, 'Okumaktan mana ne, kendini bilmektir'. Zaman zaman kendime 'Ben bu hayatta neyi arıyorum?' sorusunu soruyordum. Hani denir ya, insanın davranışlarına üç tip arayış yön verir. Bunları haz, üstünlük ve anlam olarak sıralayabiliriz. 'Hayatımda neyin arayışındayım?' diyorum hep. Bütün bunlar benim düşüncelerimin en önemli kilometre taşları oldu benim için" dedi.