Çevre mühendisliğinin günümüzde durumu nasıl?

kerem09Öncelikle zorlu bir maratondan çıktığın için geçmiş olsun. Zor bir dönem geçirdin ve önünde son bir adım kaldı, o da tercihlerin. Tercih yaparken sadece üniversite için ya da sadece "mühendislik" olsun diye tercih yapma. Tek bizim mesleğimiz için değil tüm meslekler için bu geçerli. Ülkemizin güncel durumunu göz önüne alınca bu soruları sorman çok doğal. İş bulabilir miyim korkusu, bulsam ne kazanırım kaygısı gayet anlaşılır. Ancak 4 sene boyunca bu meslek üzerine ders göreceksin ve bu sevmediğin, heves duymadığın bir alan için çok uzun bir süre. Her şeyden önce ben bu mesleği sever miyim, bir ömür bu işi yapar mıyım diye sor. Mesleğimizin çeşitli sektörlerde iş bulma olanağı var. Danışmanlık hizmeti de verebilirsin, sürdürülebilirlik üzerine de çalışabilirsin, bir tesisin çevre yönetimini de idame ettirebilirsin, atıksu arıtma tesisinde de görev alabilirsin vs. İşini seven, gerçekten yapmak isteyen her koşulda iş bulur. Yurtdışı konusunda ise evet araştırdığım gördüğüm yurtdışında değerli bir meslek ancak bizim ülkemizde her üniversitenin denkliği yok. Hacettepe bu konuda ne durumda bilmiyorum araştırman gerekli.

kerem09
İşsizliğin çok olduğu doğru bir sözdür. Kendimin üzerinden örneklendirilebilirdim ama ben absürt ve istisnai bir örneğim.

Hacettepe Üniversitesi ülkemiz için ortalama üstü bir Çevre Mühendisliği bölümüne sahiptir. Alanımızın yurt dışında rağbet gördüğü yerler var, görmediği yerler var. Her ülkede aynı değeri görmesini beklemek doğru olmaz. Yurt dışına çıkmak neye göre imkansız? Bahsi geçen okulun yurt dışı bağlantısı az değil, orası standart bir Anadolu şehrindeki okul değil.

Günümüzde mesleğimizde 3 ana unsur var, onun dışında İklim mevzuları dolayısıyla farklı alanlarımız da mevcut lakin onlarda başka mesleklerle ortak çalışma alanlarımız var.
-Çevre Danışmanlık
-Atıksu Arıtma
-Atık Sektörü

-Çevre Danışmanlık, Çevre konusunda ülke mevzuatını şirketler için uygulayan alandır. Danışmanlık başlangıç için iyi paraların alınamadığı, sonradan deneyimle mevzuat gereğince istihdam edilen personel konumuna gelinince kazanılan, tutunulduğunda pek bırakılmayan bir alandır. Çevre Danışmanlık firmaları çoğu alanda çalıştıklarından mesleğin açıkçası mutfağıdır lakin tek yer değildir. Mesela ÇED konusu
-Atık su arıtma, özellikle Marmara Denizi Çevre Felaketi sonrası yani müsilaj sonrası değerli bir alan oldu. Burası da tutunulabildiğinde güzel paraların kazanıldığı bir yerdir lakin sertifikaya gelene kadar süreç biraz sıkıntılı olabilir. Eskiden burada olmak biraz daha kolaydı.
-Atık konusu, genel anlamda aile şirketlerinin faaliyette olduğu, meslektaşlarımızın genelde en baştan işe başladığı alanlardır. Sektörümüz büyüyen bir alandır, uzun vadede gelişim gösterecektir.

Mesleğin ikinci ve girilmesi daha zor olan alanı Yerel Yönetimlerdir. Yerel Yönetimler İline göre değişmekle birlikte:

-Gürültü
-Hafriyat
-Liman
-Deniz Kirliliği Kontrolü
-Tıbbi Atık
-Hava
-İçme Suyu gibi alanların tek hakimidir. Çoğunda denetimci ayrıca icracıdırlar.

Onun dışında Çevre Laboratuvarları da önemli alanlar.

Meslekte asıl problem ilk işin ne olacak? Yazdığımız tüm alanlarda ya tecrübe ya belge zorunluluğu var. Çevre Danışmanlık için çoğunlukla tecrübe ve ehliyet (Araba kullanmak önemli bir unsur), atık su işinde yerine göre belge, atık alanında düzenli depolamada MYK, gürültü alanında belge (Gerçi belgeleri almak şimdilik kolaylaştı), deniz için ayrı belge, laboratuvarlar için ayrı belgeler almak zorunlu. Yakında içme suyu için de gelecek. Çoğunlukla bu belgelere dayanılarak işe alınırız veya alınmayız.

Çevre Mühendisliği her zaman söylerim "Kamu Mühendisliğidir." İstihdam alanları az önce yazdığım gibi Belediyeler ve Bağlı Kuruluşu Su ve Kanalizasyon İdareleri içinde çok geniştir lakin buralara ya doğrudan işçi kadroları üzerinden argo tabir ile "torpil" veya KPSS geçerli olmak üzere mülakat üzerinden işe alım yapılır. Bu dönemki 1593 kişilik Lisans Merkezi Atamada yanılmıyorsam yalnızca 1 Yerel İdare (Aksaray İl Özel İdare) alım yaptı. 5393 sayılı kanun gereğince de alım yapılabilir. Biz Belediye Kanunu kapsamında yarı zamanlı çalışamamaktayız. Bir de Belediye İktisadi Teşebbüsleri mevcuttur. Onlar da işçi statüsünde çalıştırır.

Bölümümüzde KİT dediğimiz teşebbüsler (EÜAŞ, TEİAŞ, TCDD, DHMİ gibi kuruluşlardır) dışında başka Kurumlardan nakil, geçiş ve en önemlisi Unvan Değişiklikleri sebebiyle kadrolar ilk kez açıktan alınacak personellere kapanmaktadır. Bizler Sağlık, Tarım ve Orman, yerine göre Karayolları, DSİ gibi Kurumlarda ciddi istihdam edilen bir mesleğiz ama buralara bahsettiğim sebeplerden ötürü personel alımı az sayıda yapılmaktadır.

Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Merkez, Taşra, Bağlı, İlgili Kuruluşları dışında Ticaret, Sanayi, Çalışma, İçişleri, Enerji gibi Bakanlıklar A Grubu yani Uzman, Müfettiş gibi kadrolara alımlar yapmaktadır.
Çevre Bakanlığı Taşra bu sene kendi atamasıyla 31 sözleşmeli yani 4/B Çevre Mühendisi istihdam etti. 29 kadro Sınır Kapılarına idi. Atık ithalatı dolayısıyla.
TÜÇA ne zaman alım yaptı bilmiyorum.
İLBANK "A.Ş" kendi koşulları ile alım yapar.
İklim Değ. Başkanlığı yakın geçmişte Merkeziden alım yaptı.
Ben AFAD kapsamında geçici meslek dışı personelim. Kendi Kurumum mevzuat gereğince yalnızca 10 ilde Çevre Mühendisi istihdam edebilir gözükmekte, benim İlim ve komşu İllerimden yalnızca Bursa'da kadro mevcut.

Kısaca işsizliğin çok fazla sebepleri var. Bir de Çevre Görevlisi faciası vardı. Şu an bu sorundan büyük ölçüde kurtulmuş durumdayız, en azından sizin için bu sorunun getirdiği sonuçlar siz bitirene kadar azalacaktır. Mesleğimizin danışmanlık konusu başka mesleklere Bakanlıkça peşkeş çekildi. Buna rağmen hala çok değerli bir meslektir ve mesleğin değerinin ölçüsü "para ve itibar" ise bunu mezun olduktan sonra duruma göre hemen, 2-3 yıl sonra veya yıllar sonra fazlasıyla verebilecektir.

Saygılarımla.

geleceğin mesleği.