Geçen günlerde bir konu araştırırken Fırsat Maliyeti denilen bir terimle karşılaştım. Terim bana yabancıydı açıkçası. Çeviri yapıyordum ve bir yere oturtamadım. Konuyu anlama açısından önemli duruyordu. Araştırdım ne olduğunu. Sanıyorum İktisat ile ilgili bir terimmiş. Bu terimin ne olduğunu öğrenince resmen ufkum genişledi

Lisedeki öğrencilere, Üniversitedeki öğrencilere mutlaka bu tür kavramlar bence öğretilmeli.
Fırsat maliyeti bir anlamda iktisadi bir seçim yapılırken vazgeçilen diğer alternatif. ( ikinci en iyi )
Bunu şuraya bağlayacağım. Vikipedi'de 650 TL üzerinden bir örnek var. Ben günümüze uyarlayıp 800 TL için yaptım.
Üniversiteye başlayıp okuyorsunuz. Aylık harcamanız 800 TL diyelim. 4 sene sonunda 38.400 TL ve öğrenim kredisi alınmışsa 10.000 TL de ona koyalım = 48.400 TL okumanın size masfafı.
Okumayıp çalışsaydınız 4 sene sonunda 38.400 TL kazanacaktınız.
Yani üniversitede okumanın maliyeti size toplam 86.800 TL oluyor.
Tabi Üniversite mezunu nitelikli eleman olarak daha yüksek bir maaşa hak etmeyi istiyorsunuz. Şimdi burada en az ne kadar aylık almalısınız ki okuduğunuzu karşılasın sorusunun cevabına bakalım.
25 sene çalışıp emekli olacağınızı varsayalım her iki senaryoda da. Lise mezunu olarak işe başlamış olsaydınız 4 sene erken emekli olacağınızdan, emekli maaşına da 800 TL diyecek olursak bir 38.400 TL daha oradan zarardayız. Toplam 125.200 TL oluyor. Maaş zamlarını ve diğer etkenleri sıfır kabul edecek olursak, bu parayı amorti etmek için 1.217 TL aylık almanız gerekiyor. Bundan daha düşük ücrette geriliyorsunuz sayılmaktadır. Aylık 1.217 TL ile de yerinizde sayıyorsunuz ve Üniversite öğrenimi maddi açıdan bir getiri sağlamadı anlamı taşıyor. Ancak bu ücretin üzerine çıkılmalı ki eğitimin size avantajı olsun maddi açıdan.
Tabi burada bir çok faktörü saf dışı bıraktık. Üniversite kazanmak için harcanan paralar, dersane masrafları, öğrenim sonrası iş hayatında alınacak zamlar vs...
Ancak bir bakış açısı kazanmak için bu kavramın bilinmesinin yararlı olacağı kanısındayım. Sadece bu açıdan değil, bir çok başka şeyde de bu kavramı düşünebiliriz sanırım.
Bir çoğumuz kariyer hayatına başlarken çok yüksek maaşlar beklemiyoruz. Gönül ister ki işverenler gerçekten kişilerin hak ettikleri ücretleri verseler. Ancak yıllar geçmesine rağmen yine bu konuda sıkıntı oluyorsa hoş değil. Bu, birilerinin çalışanın zor durumundan yararlandığı ve az ücrete çalıştırıp onu kullandığını gösterir.
Allah Hepimize Hayırlısını Nasip Etsin.
Yazıdaki bazı örnek ve alıntılara kaynak: