Tarık Can
Kayıtlı Kullanıcı
- Katılım
- 11 Aralık 2008
- Şehir
- Manisa
- Firma
- Cançed Çevre Danışmanlık ve Mühendislik San. Tic. Ltd. Şti.
itüdergisi/d
mühendislik
Cilt:6, Sayı:5-6, 106-119
2007
Endüstriyel atıklardan cam, cam-seramik ve seramik üretimi
Özet
Bu çalışmada, termik santral uçucu külü ile alüminyum üretimi sırasında açığa çıkan kırmızı çamurdan
cam ve cam-seramik üretimi gerçekleştirilmiştir. Öncelikle, cam üretimini gerçekleştirebilmek
amacıyla, Çayırhan uçucu külüne %5 oranında atık kırmızı çamur ilave edilmiştir.
Kissinger yöntemi kullanılarak, üretilen cam numunelerinin kristalizasyon aktivasyon enerjisi 370
kJ/mol olarak tespit edilmiştir. Cam numunelerine, cam-seramik malzeme üretebilmek amacıyla
sinterleme yöntemi uygulanmıştır. Cam numunelerine; diferansiyel termal analiz sonucunda elde
edilen bilgiler ışığında, çekirdeklenme ve kristalizasyon ısıl işlemleri uygulanarak cam-seramik
malzemeler üretilmiştir. Kristalizasyon sıcaklığında bekleme süresinin üretilen cam-seramik numunelerinin
mikroyapısal, kimyasal ve fiziksel özelliklerine olan etkisi incelenmiştir. Kristalizasyon
sıcaklığında süresinin artması ile birlikte cam-seramik numunelerde oluşan kristal fazın oranı artmıştır.
Ayrıca cam-seramik numunelerinin iyi yönde geliştiği gözlenmiştir. Sinterleme yöntemiyle
üretilen cam-seramik numunelerde oluşan kristalin fazın diopsid (Ca(Mg,Al)(Si,Al)2O6) olduğu belirlenmiştir.
Ayrıca, uçucu külden herhangi bir katkı maddesi ilavesi olmadan, dört farklı sinterleme
sıcaklığında ısıl işlem uygulanarak seramik malzemeler üretilmiştir. Üretilen seramik numunelerde
oluşan fazların kuvars (SiO2), mullit (Al6Si2O13), anortit (CaAl2Si2O8) ve diopsid
(Ca(Mg,Al)(Si,Al)2O6) olduğu saptanmıştır. 1348 K’in üzerindeki sinterleme sıcaklığında üretilen
seramik malzemenin, daha düşük sinterleme sıcaklıklarında üretilen numunelere oranla daha üstün
özelliklere sahip olduğu tespit edilmiştir. Üretilen cam-seramik malzemelerin mikroyapısal ve fiziksel
özelliklerinin, seramik malzemelere kıyasla çok daha iyi olduğu gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Uçucu kül, cam, aktivasyon enerjisi, cam-seramik, sinterleme ve seramik.
Melek Mümine EROL*, Sadriye KÜÇÜKBAYRAK, Ayşegül ERSOY-MERİÇBOYU
İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Mühendisliği Programı
mühendislik
Cilt:6, Sayı:5-6, 106-119
2007
Endüstriyel atıklardan cam, cam-seramik ve seramik üretimi
Özet
Bu çalışmada, termik santral uçucu külü ile alüminyum üretimi sırasında açığa çıkan kırmızı çamurdan
cam ve cam-seramik üretimi gerçekleştirilmiştir. Öncelikle, cam üretimini gerçekleştirebilmek
amacıyla, Çayırhan uçucu külüne %5 oranında atık kırmızı çamur ilave edilmiştir.
Kissinger yöntemi kullanılarak, üretilen cam numunelerinin kristalizasyon aktivasyon enerjisi 370
kJ/mol olarak tespit edilmiştir. Cam numunelerine, cam-seramik malzeme üretebilmek amacıyla
sinterleme yöntemi uygulanmıştır. Cam numunelerine; diferansiyel termal analiz sonucunda elde
edilen bilgiler ışığında, çekirdeklenme ve kristalizasyon ısıl işlemleri uygulanarak cam-seramik
malzemeler üretilmiştir. Kristalizasyon sıcaklığında bekleme süresinin üretilen cam-seramik numunelerinin
mikroyapısal, kimyasal ve fiziksel özelliklerine olan etkisi incelenmiştir. Kristalizasyon
sıcaklığında süresinin artması ile birlikte cam-seramik numunelerde oluşan kristal fazın oranı artmıştır.
Ayrıca cam-seramik numunelerinin iyi yönde geliştiği gözlenmiştir. Sinterleme yöntemiyle
üretilen cam-seramik numunelerde oluşan kristalin fazın diopsid (Ca(Mg,Al)(Si,Al)2O6) olduğu belirlenmiştir.
Ayrıca, uçucu külden herhangi bir katkı maddesi ilavesi olmadan, dört farklı sinterleme
sıcaklığında ısıl işlem uygulanarak seramik malzemeler üretilmiştir. Üretilen seramik numunelerde
oluşan fazların kuvars (SiO2), mullit (Al6Si2O13), anortit (CaAl2Si2O8) ve diopsid
(Ca(Mg,Al)(Si,Al)2O6) olduğu saptanmıştır. 1348 K’in üzerindeki sinterleme sıcaklığında üretilen
seramik malzemenin, daha düşük sinterleme sıcaklıklarında üretilen numunelere oranla daha üstün
özelliklere sahip olduğu tespit edilmiştir. Üretilen cam-seramik malzemelerin mikroyapısal ve fiziksel
özelliklerinin, seramik malzemelere kıyasla çok daha iyi olduğu gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Uçucu kül, cam, aktivasyon enerjisi, cam-seramik, sinterleme ve seramik.
Melek Mümine EROL*, Sadriye KÜÇÜKBAYRAK, Ayşegül ERSOY-MERİÇBOYU
İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Mühendisliği Programı