bahsettiğiniz tesisleri gezme fırsatım olmuştu. bunlar ilk denemelerin yapıldığı tesisler, başlangıçta çıkan sorunlar genelde motor-redüktör grubunun uygun servis faktörünün tespit edilmesine kadar geçen sürede müdahale gerektiren birkaç durum ve tabii döner kısmın servis dışı kaldığı sürelerde oluşan dengesizliğin makinede yalpalama gibi sorunlara yol açıp motorları zorlaması gibi aslında kolayca önlenebilecek, daha doğrusu uygun redüktör ile daha başında kökten çözülecek sorunlar.
şu an bana sorarsanız nihai memnuniyet sağlanmış durumda derim, işletenler haklı olarak makinelerin deneme süresince çıkardığı sorunları belirtme ihtiyacını hissediyorlar tabii (haklı olarak).
azot sorunu,
Gökhan Arıcan'ın sistemi için sorun teşkil eder mi, atıksuyun vasıflarını belirtirse açıklığa kavuşur. bir de, edirnede belde belediyelerine yaptığımız gezilerde, hayvansal kaynaklı kirlenmenin önlemeye çalıştıkları bir sorun olduğunu sıkça duyduk, bu onların kanalizasyon ve atıksu pompaları gibi hazırdaki sistem ve ekipmanlarına da zarar veriyor, dolayısıyla arıtma tesisine ulaşmadan önce bir şekilde bunu engellemenin yolunu düşünmeleri de gerekebilir, eğer, örneğin kanalizasyonlarda bir sıkıntı yaşarlarsa. yani biraz yerel bir sorun, aktif çamur sisteminde de aynı sıkıntıya yol açardı.
döner biyodiskin yenilenmesi gereken parçaları, dayanıklılığı ve benzeri konular tamamen ayrı bir konu aslında. ona da değinmek isterim. metal destek parçalarını galvanizleme ya da paslanmaz çelik kullanma, rotor yatağının kalitesi, kullanılan ekipmanın güneş ışığı ve klor gibi etkilerden korunması, redüktörlerin uygun dönme hızında (bunların hızı bir aralıkta ayarlanabiliyor, tesis o konuda esnek) çalıştırılması, destek parçalarının uygun ebatta seçilmesi.. bunların imalatında çalıştığım için biraz ayrıntıya girebiliyorum, çok fazla faktör var. tankı ömür boyu kullanabilirsiniz. destek parçaların 5 sene sonra değiştirmeniz gerekebilir. plakalar belki yılda bir ya da iki tanesi kırılırsa 30 sene sonra yenilemeyi gerektirebilir (bir ünitede 800 civarı plaka var). örnekler çeşitli ama sonuçta makinenin belli kısımlarına bakım uygulayarak toptan değiştirmeden tekrar kullanıma alınması mümkün.
hani seçeceğiniz modelde, bir civata fazla konur plaka başına ve arıza ihtimaliniz 5 sene ötelenir. öyle ufak ayrıntılar da var. tankın alacağı su basıncı yükünü solidworkste modellemiştik mesela, tankın ne kadar şişeceğini önceden biliyorduk, kalınlığını emniyetli tarafta kalarak belirlemiştik.
internette yabancı kaynak olarak da olsa ingilterede kullanılan biyodisklerin 30 yıl sonunda aşınan kırılan kısımlarının incelemeleri bile var. biz de imalatta yararlanmıştık hatta bu kaynaklardan.
çamur meselesi, bu sistem çamuru tutmak istiyor. çamurun bir kısmını da içsel solunumla götürüyor zaten. bu konuda aktif çamur siteminden daha iyi olduğu kesinse bile tabii ki hiçbir arıtma sisteminin çamuru sorun olmayacak miktarlara indirebilmesi mümkün olmuyor. çamur arıtımı ayrı bir dert. diğer tekniklerde bu mesele daha zorlu. yani bir aktif çamurun vasfını anlamanız için yarım saat imhoff hunisinde bekletmeniz gerekiyor. burada makineyi açıp gözle muayene edebiliyorsunuz çamuru. daha az tecrübeyle aynı verimde işliyor sistem.
ilk yatırım maliyetleri konusunda, diğer arıtma kademeleri ne kadar modern ve kompakt seçilirse o kadar maliyetli olacaktır haliyle. ona bir şey diyemem ama bu sistemin artısı, rotor dönmeye başladığında yani bir dakika sonra, çok az bir enerji ile çok çok zor servis dışı kalacak bir motor-redüktör grubunun sorunsuz işlemesi. beşte bir enerji maliyeti ve daha az bakım süreleri, mukayese ve takdiri sizlere bırakıyorum bu noktada.